Biophilic Design
Haal de natuur naar binnen!
Biophilic Design, wat is dat eigenlijk? Laten we beginnen met biofilie, de liefde voor alles wat leeft. Dit concept staat eigenlijk aan de basis van ons bestaan en kun je terugleiden naar Aristoteles.
Verbinding met de natuur is belangrijk voor het behoud van de natuur en voor ons eigen welzijn. Onderzoek laat zien dat in contact staan met de natuur ons vrolijker, productiever en gezonder maakt.
Wetenschappers hebben ook onderzocht dat deze positieve effecten niet alleen gemeten worden als wij in de natuur zijn maar ook als we naar de natuur kijken of in een omgeving met natuurlijke elementen en materialen zijn. Deze inzichten liggen dan ook aan de basis van interieurarchitectuur gebaseerd op biofilie en Biophilic Design.
Stephen Kellert, een van de Biophilic Design pioniers, heeft een raamwerk ontwikkelt waarin hij drie categorieën definieert die de ervaring van de natuur in de gebouwde omgeving beschrijven. Hij maakt onderscheid tussen de volgende drie ervaringen:
- Directe ervaring van de natuur: direct contact met de natuur b.v. door het toepassen van planten, natuurlijk licht, water- of luchtbeweging in een interieur;
- Indirecte ervaring van de natuur: het gebruik van natuurlijk materialen en vormen maar ook natuurlijke analogieën en biomimicry (imitatie van de natuur) zijn hier van belang;
- Ervaring van ruimte en plaats: deze categorie omvat o.a. het gebruiken van verre zichtlijnen maar ook het creëren van plekken om zich te kunnen terug trekken in een ruimte.
Hieronder leg ik de 14 Biophilic Design Principles toe en geef ik wat eerste tips hoe jij deze in je interieur kunt toepassen.
Biophilic Quick Scan
Ik ga verder dan duurzaamheid en help jou – door het toepassen van Biophilic Design – thuis meer verbinding met de natuur te voelen.
Neem contact op en ik kom binnenkort bij jou langs om te kijken hoe jij de verbinding met de natuur in jouw huis kunt vergroten.
Biophilic Design Principles
Directe ervaring van de natuur
1 Visuele verbinding met de natuur
Uitzicht op groen, natuurlijke elementen, levende systemen en natuurlijke processen zoals het weer. Binnen en buiten.
Binnen door het plaatsen van planten en bloemen op verschillende hoogtes.
Buiten door bijvoorbeeld een raam met uitzicht op een tuin, planten, water, groene muren of groene daken.
2. Niet-visuele verbinding met de natuur
Niet visuele designinteracties die onze zintuigen stimuleren, zoals geluiden, aanrakingen, geuren en smaken kunnen een positief effect hebben. Denk hierbij bijvoorbeeld aan aroma diffusers of geurkaarsen maar ook aan geluidsboxen met zingende vogels of geluiden van een golvende zee. Deze vaak kleine toevoegingen kunnen ons op een makkelijke manier aan onze verbinding met de natuur herinneren.
3. Niet-ritmische sensorische prikkels
Zintuiglijke prikkels van de natuur met consistente maar onvoorspelbare bewegingen, zoals de beweging van gras of bladeren in de wind of rimpelingen op het water. Onverwachte bewegingen kunnen een spannend effect in het interieur toevoegen. Denk hierbij aan lichtreflecties op tegels, bewegingen van een kinetische mobiel of bewegingen van planten door luchtbeweging. Ook het vuur in een open haard kan een mooie invulling hiervan zijn.
4.Temperatuur- en luchtstroomvariaties
Subtiele veranderingen in temperatuur, luchtvochtigheid en luchtstroom geven je het gevoel alsof je buiten loopt. Ook met variaties in de temperatuur van oppervlaktes kun je binnen een natuurlijke omgeving nabootsen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het gebruik van kleiverf, marmere oppervlaktes, een open haard of warmtekussens.
5. Aanwezigheid van water
Water zien, horen of aanraken leidt bij de meeste mensen tot ontspanning.
Bijvoorbeeld door het toepassen van hydroponie (planten op water), het plaatsen van een badkuip, het vinden van een mooie sierfontein of, simpeler, het gebruik van de kleur blauw in jouw interieur.
6. Dynamisch en diffuus licht
Slim gebruik van licht en schaduw om de lichtomstandigheden en circadiane processen (24 uur ritme) die in de natuur voorkomen na te bootsen.
Bijvoorbeeld door het toepassen van biodynamische verlichting, verstelbare jaloezieën of glas in lood.
7. Contact met natuurlijke systemen
Bewustzijn van natuurlijke processen, zoals seizoenswisselingen en fysiek contact met de natuur herinneren ons aan de processen van gezonde ecosystemen.
Bomen of planten die per seizoen veranderen of het opvangen van regen in een regenton zijn mogelijkheden om het bewustzijn van natuurlijke processen te verhogen.
Indirecte ervaring van de natuur
8. Biomorfe vormen en patronen
Contouren, patronen, texturen of numerieke arrangementen die de natuur nabootsen.
Bijvoorbeeld een kunstwerk waarin natuurlijke vormen en patronen terugkomen. Of styling van een ruimte of muur volgens de gulden snede.
Tegenwoordig zien we steeds meer organische vormen in het interieur terugkomen. Spannende effecten kunnen met het toepassen van biomimicry bereikt worden.
9. Materiële verbinding met de natuur
Gebruik van natuurlijke materialen als hout, katoen, zijde, wol, vlas, hennep en linnen. Gebruik van structuren, texturen en elementen die de natuurlijke omgeving weerspiegelen.
Dankzij bio-geïnspireerde innovaties komen er nieuwe interessante materialen beschikbaar. Denk hierbij aan materialen op basis van bacteriën, schimmels, algen, wieren of schelpen.
10. Complexiteit en orde
Door symmetrische, hiërarchische en geometrische vormen uit de natuur in je interieur terug te laten komen onstaat er een visueel aantrekkelijk geheel.
Het toepassen van de gulden snede kan ook hier als voorbeeld genoemd worden. Maar denk bijvoorbeeld ook aan het clusteren van meubeles of planten in zones.
Hiërarchische vormen en ordening komt tegenwoordig ook steeds meer in meubels en interieur items terug.
Ervaring van ruimte en plaats
11. Perspectief
We hebben een wezenlijk verlangen om verder te kijken dan onze directe omgeving, wat teruggaat op een antropologische overlevingstheorie.
In je interieur kan je dit vertalen naar de behoefte aan lange zichtlijnen. Dit kan bereikt worden door bijvoorbeeld open ruimtes, doorkijkjes, glas op de juiste plek of extra grote ramen toe te passen.
Maar ook het verplaatsen van visuele obstacles kan een ruimte positief beinvloeden.
12. Toevluchtsoord
Iedereen heeft het nodig om zich af en toe terug te trekken om weer op te laden en even weg te zijn uit de drukte.
Net als het perspectiefpatroon richt het toevluchtsoordpatroon zich op de mogelijkheid om uit te kijken over de omgeving, maar vanuit de veiligheid van een beschermde plek die losstaat van de drukte in de centrale ruimtes.
Het creëren van knusse hoekjes of ruimtes om zich terug te trekken zijn essentieel in elk interieur. Akoustische oplossingen, b.v. in de vorm van wandpanelen kunnen een positief effect hebben.
13. Mysterie
Door gedeeltelijk belemmerde verre uitzichten, bijzondere designaspecten, verrassende installaties of onverwachte architectuurkenmerken toe te passen kan een inrichting verrassen en positieve spanning oproepen.
Onze nieuwsgierigheid wordt geprikkeld en we worden aangezet tot nadenken en uitgenodigd om de ruimte verder te ontdekken. Iets wat we ook in de natuur kunnen beleven.
14. Risico/gevaar
De sensatie van een herkenbaar risico in combinatie met het gevoel van een betrouwbare bescherming. Onze evolutie is gericht op overleven.
In je interieur kun je deze spanning creëren door het toepassen van speelse elementen, zoals een hangstoel, schommel of klimmuur.
Bij het uitwerken van de 14 biophilic design principles is o.a. gebruik gemaakt van de volgende referenties:
Kellert, S. and Calabrese, E. (2015). The Practice of Biophilic Design. www.biophilic-design.com
Browning, W.D., Ryan, C.O., Clancy, J.O. (2014). 14 Patterns of Biophilic Design. New York: Terrapin Bright Green llc.
https://blog.interface.com/nl/category/onderwerp-nl/biophilic-design-nl/